یکی از آسیب‌های مرتبط با تاندون کشکک زانو و اساخوان ساق پا، زانوی جهندگان یا تاندنیت پتلا است. تاندون کشکک زانو با کمک عضلات جلوی ران، باعث صاف شدن پا از حالت خمیده می‌شود و قادر می‌شوید بدوید، بپرید و با استفاده از پای خود ضربه بزنید.
زانوی جهندگان یا تاندنیت پتلا، یکی از شایع‌ترین آسیب‌های ورزشی است که معمولاً در ورزش‌هایی که نیازمند پرش فراوان هستند، مانند والیبال و بسکتبال، دیده می‌شود. با این حال، حتی افرادی که ورزش نمی‌کنند نیز ممکن است با این مشکل مواجه شوند. برای بیشتر بیماران، درمان التهاب کشکک زانو با استفاده از روش‌های فیزیوتراپی آغاز می‌شود تا عضلات اطراف زانو تقویت شده و انعطاف آنها افزایش یابد.
اگر سعی دارید به نحوی با درد خود کنار بیایید و به کارهای خود ادامه دهید، باید بدانید که نادیده گرفتن درد که در واقع یک نشانه و زنگ خطر است، تنها موجب می‌شود که پارگی‌های بزرگ‌تری در تاندون کشکک زانو ایجاد شود و آسیب شما شدت پیدا کند. درد زانو و کاهش کارایی عملکردی آن همچنان تا زمانی که برای حل شکل خود اقدام نکنید، ادامه خواهد داشت و به مرور زمان آسیب و عوارض ناشی از آن شدیدتر می‌شوند. در صورت بروز شرایط زیر با پزشک تماس بگیرید:
- ادامه پیدا کردن درد زانو یا شدت گرفتن آن
- داشتن دردی که در انجام کارهای روزانه اختلال ایجاد کرده است
- قرمزی و تورم در اطراف مفصل زانو
در کلینیک تخصصی دکتر پورقاسمیان متخصص طب فیزیکی و توانبخشی برای درمان و توانبخشی آسیب‌دیدگی تاندون زانوی شما انواع روش‌های فیزیوتراپی ، ورزش درمانی ، شاک ویو تراپی، تزریق اوزون، پی آر پی و کورتون در زانو ارائه می‌شوند. برای دریافت اطلاعات بیشتر یا رزرو نوبت می‌توانید با شماره‌های 03131311013 تماس حاصل فرمایید.
علت تاندونیت پاتلا (کشیدگی تاندون زانو) چیست؟
کشیدگی تاندون زانو یک آسیب ناشی از فشارهای مکرر و بیش از حد بر تاندون کشکک زانو است. در هر بار وارد کردن فشار مضاعف به تاندون، پارگی‌های ریزی در تاندون ایجاد می‌شود و بدن سعی می‌کند این پارگی‌ها را ترمیم کند. اما این پارگی‌ها مجددا ایجاد می‌شوند و به تدریج موجی التهاب و ضعیف شدن تاندون می‌شوند. در صورتی که آسیب تاندون برای مدت بیش از چند هفته ادامه داشته باشد به آن تاندینوپاتی گفته می‌شود.
نشانه‌های این آسیب‌دیدگی چیست؟
اولین نشانه‌ی التهاب تاندون کشکک زانو، درد است. ابن درد معمولا بین کشکک زانو و محل اتصال استخوان ساق پا با تاندون احساس می‌شود. این درد ممکن است:
- در ابتدا فقط در هنگام شروع فعالیت فیزیکی یا بعد از تمرینات شدید حس می‌شود.
- این درد شدت می‌گیرد تا جایی که در ورزش و تمرین شخص اختلال ایجاد می‌کند.
- درد به تدریج بیشتر شده تا جایی که حتی در فعالیت‌های روزانه مانند بالا رفتن از پله نیز اختلال ایجاد می‌کند.
چه کسانی بیشتر در معرض این عارضه هستند؟
عوامل مختلفی می‌توانند در بروز کشیدگی تاندون زانو نقش داشته باشند:
- فعالیت فیزیکی. دویدن و انجام حرکات پرشی معمولا با آسیب کشیدگی تاندون زانو همراه هستند افزایش ناگهانی شدت یا زمان تمرین و همچنین عوض کردن کفش‌های مخصوص دویدن، نیز می‌تواند فشار زیادی بر تاندون وارد کند.
- گرفتگی عضلات. عدن انعطاف‌پذیری و منقبض بودن عضلات جلوی ران (چهار سر ران) و پشت ران (همسترینگ) می‌تواند موجب کشیده شدن و فشار مضاعف بر تاندون کشکک زانو شود.
- عدم تعادل عضلانی. اگر برخی از عضلات پا بسیار قوی‌تر از عضلات دیگر باشند، ممکن است عضلات قوی‌تر، کشش بیشتری بر تاندون کشکک زانو اعمال کنند. این کشش و فشار نامتعادل می‌تواند موجب کشیدگی بیش از حد تاندون شود.
راه‌های تشخیص این بیماری چیست؟
طی معاینات فیزیکی ممکن است پزشک بر روی نواحی مختلف زانو دست بگذارد تا ببیند کدام ناحیه درد دارد. معمولا درد ناشی از کشیدگی تاندون کشش زانو در جلوی زانو و درست در زیر کشکک زانو حس می‌شود. ممکن است پزشک انجام یکی یا تعداد بیشتری از آزمایشات عکسبرداری زیر را تجویز کند:
- اشعه ایکس: با کمک این تصاویر می‌توان ابتلا به سایر مشکلا استخوانی را تشخیص داد.
- سونوگرافی (اولتراسوند). در این تست از امواج صوتی با شدت بالا برای تولید تصاویری از بافتهای داخلی زانو استفاده می‌شود. با کمک این تصاویر می‌تواند وجود پارگی در تاندون را تشخیص داد.
- اسکن ام آر آی. در این روش از میدان‌های مغناطیسی و امواج رادیویی برای تولید تصاویر دقیق از بافتهای داخلی زانو استفاده می‌شود. این تصاویر حتی تغییرات جزئی در تاندون کشکک زانو را نیز آشکار می‌کنند.
زانوی پرشگران (آسیب تاندون زانو) چگونه درمان می‌شود؟
پزشکان معمولا قبل از فکر کردن به درمان‌های تهاجمی مانند جراحی، دوره‌ی درمان را با روش‌های درمانی کم تهاجمی و ایمن آغاز می‌کنند. روش‌های درمانی عبارت‌اند از:
خودداری از انجام فعالیتهایی که موجب تشدید درد می‌شود
ممکن است لازم باشد که بیمار استراحت کند و تمرینات ورزشی خود را سبک‌تر کند و یا ورزش‌های ملایم و کم برخورد دیگری انجام دهد. تمرین کردن با وجود درد می‌تواند موجب آسیب شدیدتر تاندون شود.
یخ
بعد از فعالیتی که موجب درد زانوی شما شده، روی زانوی خود کمپرس سرد قرار دهید. یخ را در یک کیسه پلاستیکی قرار دهید و آن را در یک کیسه پارچه‌ای یا حوله بپیچید. همچنین می‌تواند ماساژ با یخ را نیز انجام دهید. برای این کار یک کاپ فومی را با آب پر کنید و در فریزر بگذارید و سپس آن را مستقیما روی پوست قرار دهید.
دارودرمانی
داروهای مسکن مانند ابوبروفن و ناپروکسن می‌توانند به طور موقتی درد ناشی از التهاب و کشیدگی تاندون را تسکین دهند.
نوار طبی مخصوص تاندنیت کشکک زانو
این نوار بر روی تاندون کشکک زانو فشار وارد می‌کند و می‌تواند نیروی وارد شده بر روی تاندون کشکک زانو در هنگام فعالیت را کمتر کند. این کار می‌تواند موجب کاهش درد شود.
فیزیوتراپی
از تکنیک‌های مختلفی در فیزیوتراپی برای کاهش علائم مربوط به تاندنیت کشکک زانو استفاده می‌شود.
دکتر با استفاده از روش‌های مختلف روند بهبود و بازسازی تاندون زانو را تسریع می‌بخشد و با کمک گرفتن از روش‌هایی مانند ورزش درمانی به تقویت عضلات اطراف زانو می‌پردازد تا از آسیب‌دیدگی مجدد زانو پیشگیری کند
تزریق کورتیکاستروئید
برای تسکین دادن درد، داروی کورتیکاستروئید در غلاف اطراف تاندون کشکک زانو تزریق می‌شود. این تزریق تحت هدایت تصاویر سونوگرافی (اولتراسوند) انجام می‌شود. البته ابن داروها می‌توانند بافت تاندون را ضعیف‌تر کنند و در نتیجه تاندون را بیشتر مستعد پارگی کنند.
یونتوفروزیس
در این روش داروی کورتیکاستروئید روی پوست ناحیه کشکک زانو مالیده می‌شود و سپس با استفاده از دستگاه مخصوصی، جریان الکتریکی کوچکی به پوست اعمال می‌شود تا دارو در پوست نفوذ کند.
تزریق پی آرپی به زانو
در برخی از مطالعات، تزریق پلاسمای غنی از پلاکت در زانو برای درمان تاندنیت کشکک زانو پیشنهاد شده است. در این روش مقداری پلاسمای غنی شده از پلاکت که از خون خود بیمار گرفته شده است در اطراف تاندون تزریق می‌شود. این کار می‌تواند موجب تحریک بافتها برای بهبودی سریع‌تر شود. از آنجایی که تاندون کشکک زانو خونرسانی کمی دارد، روند ترمیم و بازسازی آن نیز کند است. هدف از تزریق پلاسمای غنی از پلاکت این است که با رساندن فاکتورهای رشد موجود در پلاکت‌ها، روند بازسازی و ترمیم تاندون سرعت داده شود.
شاک ویوتراپی
روش شوکویتراپی، یک روش درمانی است که به طور کنترل شده، از طریق اعمال شوک به بافتهای داخلی آسیب دیده، تحریک بازسازی و ترمیم آنها را تسریع می‌کند. در این روش، یک دستگاه ویژه روی پوست منطقه آسیب دیده قرار می‌گیرد که امواج شوک با شدت بالا را به آسیب می‌فرستد و در این ناحیه، پالس‌های ارتعاشی ایجاد می‌کند. تحقیقات نشان داده‌اند که این روش ایمن و موثر است. این روش باعث تحریک و تسریع فرایند ترمیم بافت می‌شود و تأثیرات فوری در کاهش درد و التهاب دارد. همچنین، این روش منجر به تشکیل مویرگ‌های ریز جدید در تاندون و افزایش تولید سلول‌ها در بافت استخوانی می‌شود.
اوزون تراپی
از روش اوزون تراپی برای درمان بسیاری آسیب‌ها و از جمله تاندنیت کشکک زانو استفاده می‌شود. تزریق اوزون، درمانی موثر با درصد موفقیت بالا، خطرات کم، روش اجرای ساده و قابلیت تکرار است. گزارش‌هایی که از نتیجه‌ی درمان با اوزون تاکنون به دست آمده‌اند نشان داده‌اند که این روش علاوه بر تسکین درد موضعی موجب تسریع روند بهبودی و افزایش حرکت پذیری و کارایی مفصل در دوره‌ی حاد و دردناک آسیب می‌شود.
ورزش درمانی
ورزش درمانی تحت نظر پزشک به درمان و توانبخشی آسیب‌دیدگی زانو کمک شایانی می‌کند. این ورزش‌ها شامل:
- ورزش‌های کششی: انجام منظم و مکرر حرکات کششی موجب کاهش اسپاسم عضلانی و کمک به افزایش طول تاندون و عضله می‌شود.
- ورزش‌های قدرتی: ضعیف بودن عضلات ران موجب کشیدگی تاندون کشکک زانو می‌شود. ورزش‌های تقویت عضلات ران و خصوصا ورزش‌هایی که در آن پاها باید بعد از بالا آوردن به آرامی پایین آورده شوند، بسیار مفید هستند.
یکی از موثرترین حرکات ورزشی برای تقویت تاندون زانو د ر زیر آمده است:
اسکات تک پا در شیب در سه ست 15 تایی، دوبار در روز. اگر هنگام خم کردن زانو کمی درد دارد، این مسئله طبیعی است اما این درد نباید شدید باشد. زمانی که بیمار بتواند هر سه ست را بدون درد انجام دهد می‌تواند از وزنه استفاده کند. برای آن که بتوانید اسکات در شیب را انجام دهید باید یک سطح شیب‌دار ایجاد کنید یا از رمپ استفاده کنید اما این کار ارزشش را دارد چرا که اسکات در شیب بسیار از اسکات عادی روی سطح صاف موثر تر است.
جراحی
در موارد نادری اگر درمان‌های دیگر موفقیت‌آمیز نباشند، پزشک ترمیم تاندون کشکک زانو با جراحی را تجویز می‌کند. برخی از روش‌های جراحی زا می‌توان با کمک برش‌های بسیاری کوچکی در اطراف زانو انجام داد.
